Gepubliceerd 19 mei 2016
“Ik wil van mijn buikje af”, is een veel gehoorde wens van cliënten die in de praktijk komen. Meestal, omdat ze een dikke buik gewoonweg niet mooi vinden. Anderen vinden het helemaal geen probleem om een buikje te hebben en vinden het mooier om een beetje gezet te zijn. Maar los van of het mooi is of niet, buikvet is het meest ongezonde vet. En dat is dus de reden waarom je wél wat aan je buik zou moeten doen. Overgewicht is ongezond. Maar alleen een buikje is óók ongezond, zelfs als je niet te zwaar bent.

Lichaamsvet versus orgaanvet

Ons lichaam slaat het overtollige vet over het algemeen op twee plekken op: op de buik (dit geeft je lichaam een appelvorm) of op de heupen en billen (dit geeft je lichaam een peervorm). Bij mannen slaat het vet zich meestal op de buik op (appel) en bij vrouwen gaat het vet meestal op de heupen en billen zitten, zij vertonen dus vaker een peervormig lichaam.
Vetten worden op twee verschillende manieren opgeslagen. Ten eerste direct onder de huid van de dijbenen, heupen, billen en de buik. Dit onderhuids vet is het vet dat we zien: hoe meer je ervan hebt, hoe dikker je bent.
Maar ook dieper in het lichaam wordt vet opgeslagen: rond het hart, de longen, de maag, de lever…Dit vet wordt orgaanvet genoemd, of visceraal vet. Je ziet het niet en je voelt het niet, maar het is erg ongezond als je er te veel van hebt.

Wat doet buikvet?

Visceraal vet heeft echter wel een functie. Het werkt als een stootkussentje en beschermt zo onze organen. Je hebt er dus wel iets van nodig. Maar…orgaanvet wordt een probleem als er te veel van is. Want dit vet produceert ook tal van stofjes, zoals vetzuren, hormonen, ontstekingseiwitten en eiwitten die de stofwisseling beïnvloeden. Te veel orgaanvet, betekent dus te veel van die stofjes en dat geeft weer een hoger risico op hoge bloeddruk, verhoogd cholesterol, diabetes type 2, hart- en vaatziekten en bepaalde vormen van kanker.

Daarbij is het zo, dat te veel orgaanvet ervoor zorgt, dat de organen zélf minder goed werken. Neem de lever. Die heeft een ontgiftende functie en helpt bij de vertering van vetten. Een ‘te vette’ lever ontgift minder goed en produceert ook nog eens te veel van het ongezonde LDL-cholesterol.

Het hebben van een buikje is dus een aanwijzing dat er behalve op de buik ook rond de organen te veel vet is opgeslagen. Onder de huid is er dan te weinig plek om vetten op te slaan en het lichaam begint ze vervolgens op te bergen rond de organen. Waar het vet zich opslaat is grotendeels genetisch bepaald. Voor je gewicht maakt de plaats van opslag niet uit, maar voor je gezondheid maakt het dus wel degelijk uit.

Buikomtrek

Hoe weet je nu of je buik al te vet is? Dit kan ontdekt worden met een echografie, CT- of MRI-scan. Maar het kan ook eenvoudiger door met een meetlint je buikomvang te meten tussen het heupbeen en de onderste rib. Trek het meetlint niet te strak aan, want dan smokkel je. Sta hierbij rechtop, gezicht recht vooruit (dus niet omlaag kijken) en adem tijdens de meting uit!
Voor vrouwen is een buikomtrek onder de 80 centimeter gezond, tussen de 80 en 88 centimeter geldt een verhoogd risico en bij meer dan 88 centimeter een ernstig verhoogd risico. Bij mannen is tot 94 centimeter gezond en vanaf 102 centimeter is het risico ernstig verhoogd.

Slanke mensen lopen ook gevaar!

Mensen die zichtbaar te dik zijn hebben vaak ook te veel onzichtbaar vet. Toch kunnen ook slanke mensen te veel visceraal vet hebben. Volgens een Engels onderzoek heeft maar liefst 40 procent van de mensen zónder overgewicht te veel orgaanvet. En de oorzaak? Daarover verschillen de meningen, de ene deskundige meent dat het genetische aanleg is, de andere zegt dat te weinig beweging de boosdoener is.

Hoe krijg je weer een gezonde buik?

Om je buikje weer te laten verdwijnen zul je moeten bewegen, bewegen en bewegen!
Een Engels onderzoek liet zien, dat slanke mensen die weinig bewegen en op gewicht blijven door ‘slank’ te eten, eerder last hebben van orgaanvet dan slanke mensen die wel lichamelijk actief zijn.

De volgende 4 stappen kun je nemen om buikvet aan te pakken:

1: intensief bewegen
Bij intensief sporten wordt het orgaanvet het eerst aangesproken om energie te leveren. Intensieg bewegen doe je onder andere met joggen, stevig wandelen, flink fietsen, roeien op een apparaat thuis of in de sportschool, aerobics… Doe dit minimaal een halfuur per dag, maar beter is 45 minuten tot een uur per dag.

2: gezond eten
Trap niet in allerlei zogenaamde wondermiddeltjes, zoals shakes en poeders die een prachtige platte buik beloven. Het enige wat daar plat van wordt is je portemonnee. Er bestaat dus geen wonderdieet om buikvet weg te krijgen, maar als je afvalt door gezonder te gaan eten, zal het buikje verdwijnen. Een vezelrijk dieet kan daarbij helpen: veel groente en fruit, bonen en volkoren granen.

3: de juiste hoeveelheid slaap
Uit onderzoek is gebleken dat mensen die 6 tot 7 uur per nacht slapen, in vijf jaar minder orgaanvet opbouwen dan mensen die minder lang of juist langer slapen.

4: stressreductie
Stress kan leiden tot een hogere productie van het hormoon cortisol, dat zorgt voor extra opslag van visceraal vet. Ontstress door te mediteren, yoga te gaan doen of te gaan sporten (en met dat laatste sla je twee vliegen in één klap).